Türkiye'ye "Düşünce" ve "Örgütlenme" Cezası

-
Aa
+
a
a
a

25 Ekim 2005Erol Önderoğlu

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), "Radyo Karacadağ" çalışanı Vedad Bakır ve Demokrasi Partisi (DEP) delegesi Vasfiye Tülay Yüksel'in ifade özgürlüğünün ihlalini gerekçe göstererek yaptıkları başvuruda Türkiye'yi, toplam 12 bin 500 avro tazminata mahkum etti. Strasbourg Mahkemesi, İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği ve yedi yöneticisinin açtığı "örgütlenme özgürlüğü ihlali" davasında da Türkiye'ye 7 bin 500 avro ceza verdi. AİHM : Hapis cezaları demokratik toplumda gereksiz Radyo çalışanı Bakır ile DEP delegesi Yüksel'e verilen hapis cezalarını "demokratik bir toplumda gereksiz, orantısız ve ağır" bulan AİHM, bir kez daha Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde (DGM) yapılan yargılamaları, mahkemelerin tarafsızlığı ve bağımsızlığına aykırılık olarak değerlendirdi. Mahkeme, gazeteci Bakır'ın ileri sürdüğü "ayrımcılık" iddiasının da ayrıca ele alınmasına gerek olmadığına karar verdi. Newroz Bayramı ile ilgili değerlendirmeleri yerel "Karacadağ" radyosunda ve ardından Med TV'de yayımlanan gazeteci Bakır, 29 Eylül 1998'de, "sosyal sınıf, ırk ve bölge farklılığı temelinde kin ve düşmanlığa tahrik" iddiasıyla ve eski Ceza Yasası'nın 312. maddesi uyarınca 20 ay hapse mahkum edilmişti. Ceza, 4454 Sayılı Şartlı Af Yasası uyarınca askıya alınmıştı.DEP delegesi Vasfiye Tülay Yüksel (Geyik) ise, parti kongresinde yaptığı konuşmadan 5 Ekim 1998'da bir yıl hapse mahkum edildiği için AİHM'ye başvurmuştu. Derneğin "örgütlenme hakkı" elinden alındı İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği ve yedi yöneticisi Fettah Ayhan Erkan, Tacettin Çolak, İbrahim Halil Arabulan, Meral Küçükosmanoğlu, Ramazan Kap, Nihat Güldemir ve Ahmet Pektopal'ın başvuruları da Türkiye'nin "örgütlenme özgürlüğü"ne müdahale ettiği tespitiyle sonuçlandı. AİHM, derneğin demokratik rejimi tehlikeye sokmak gibi bir siyasi projeye sahip olmadığını, siyasi amaçlarını gerçekleştirme konusunda da zora başvurmayı haklı çıkarmadığını bildirdi; derneğin kapatılmasının da bu nedenle "vazgeçilmez bir sosyal ihtiyacı" karşılamadığını duyurdu. AİHM, oybirliğiyle Sözleşmenin 11. maddesinin ihlal edildiğini tespit etti ve dernek yöneticilerine, toplam 7 bin avro manevi tazminat ile 1,500 avro da masraf bedeli ödenmesine karar verdi. 1992'de savcılık, "tüzüğünde yasağa aykırı ifadeler" bulunduğuna karar vererek tasfiyesini istemişti. 25 Ekim 1995'te mahkeme, Yargıtay kararına uyarak, tüzüğünde "Türkiye hakları" ve "dernek, Türkiye'ye hükmetmek ve Türkiye'yi bir Pazar ve temel gereksinimlerinin bir kaynağı olarak gören Emperyalistlerle mücadele etme gereğine inanır" ifadeleri taşıyan İPSD Derneği'nin kapatılmasına karar verdi. Kararın iptali yolunda yapılan başvurular sonuçsuz kaldı. Temmuz 1992'de kurulan derneğin amacı, "Siyasi görüşü ne olursa olsun yoksulluktan mağdur olanları, çıkarlarının farkında olmaları ve kurtuluş yolunu bulmaları için" bir araya getirmekti. AİHM, 27 Ekim'de de (perşembe) Ağustos 2004'te kanserden yaşamını yitiren "Evrensel" gazetesi yetkilisi Ali Erol'un açtığı ifade özgürlüğü davasını ele alacak. (EÖ)

http://www.bianet.org/php/yazdir.php?DosyaX=../2005/10/25/69350.htm